Σας παρουσιάζουμε περήφανα τις ταινίες που δεν πρέπει να χάσετε!

Tuesday 17 April 2007

The Third Man (1949)

Υπόθεση (σε 5 γραμμές) :
Άνεργος συγγραφέας καταφθάνει στην μεταπολεμική Βιέννη προσκεκλημένος του παλιού του φίλου Χάρυ Λάιμ. Το ταξίδι παίρνει όμως άλλη τροπή όταν μαθαίνει ότι ο Χάρυ Λάιμ έχει πεθάνει. Βέβαια τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται...

Συντελεστές:
Η κυρίαρχη φιγούρα του Όρσον Ουέλς, παρά τον σχετικά μικρό χρόνο συμμετοχής, επισκιάζει σχεδόν όλους τους συντελεστές και ο σκηνοθέτης Κάρολ Ρηντ εκμεταλλεύεται τον Ουέλς όπως και την Βιέννη στο έπακρο.

Γιατί το The Third Man?
Γιατί τα κινηματογραφικά κάδρα και η πρωτοποριακή χρήση του φωτισμού απο τον Ρηντ ακόμα διδάσκεται στις σχολές σκηνοθεσίας. Γιατί η ερμηνεία του Ουέλς είναι ίσως η πιο επιβλητική που έχω δει. Γιατί όλοι γνωρίζουμε το μουσικό θέμα της ταινίας του Άντον Καράς κι ας μην ξέρουν ορισμένοι την πραγματική του προέλευση. Τέλος, γιατί ακόμα και η Βιέννη της μεταπολεμικής φτώχειας και δυστυχίας είναι πανέμορφη!

Αγαπημένα σημεία:
Η πρώτη σκηνή που εμφανίζεται ο Όρσον Ουέλς και η βόλτα στην ρόδα του λούνα παρκ.

Βρήκα στις σημειώσεις μου:
- Το The Third Man θεωρείται από το Αγγλικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο (BFI), η κορυφαία αγγλική ταινία όλων των εποχών
- Προτάθηκε για τρία Όσκαρ (Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας, Μοντάζ) και τελικά κέρδισε μόνο αυτό της φωτογραφίας.

1 comment:

Anonymous said...

Υπόθεση (με 5 γραμμές):
Ο ξεπεσμένος συγγραφέας 'φτηνών' pulp μυθιστορημάτων, Χόλι Μάρτινς, καταφτάνει στην μεταπολεμική Βιέννη, η οποία έχει χωριστεί σε ξεχωριστές ζώνες από τους θριαμβευτές Συμμάχους. Ο λόγος του ταξιδιού του είναι η επαγγελματική πρόταση του παλιού του φίλου Χάρι Λάιμ, πρόταση-σωτηρία για τον απένταρο συγγραφέα. Δυστυχώς όμως για τον Χόλι, η εξέλιξη δεν είναι η αναμενόμενη μια και ο μυστηριώδης κύριος Λάιμ βρίσκεται νεκρός εξαιτίας ενός αυτοκινητιστικού δυστυχήματος. Τότε ο Χόλι ξεκινά μια έρευνα για τον θάνατο του φίλου του, μπλέκοντας με μοιραίες γυναίκες και ξεθάβοντας σκοτεινά μυστικά στα δύσβατα σοκάκια της Βιέννης, για να ανακαλύψει τελικά ότι τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται...

Συντελεστές :
Η μεγάλη φημολογία-διαμάχη για το ποιος είναι ο «πατέρας» αυτού του νουάρ αριστουργήματος οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ένωση τόσο μεγάλων προσωπικοτήτων του κινηματογραφικού χώρου. Παραγωγός, ο πανίσχυρος τότε Ντέιβιντ Σέλζνικ. Σκηνοθέτης ο βρετανός Κάρολ Ριντ με νωπές ακόμη τις δάφνες της καλλιτεχνικής επιτυχίας του 'Fallen Idol'. Σεναριογράφος, ο 'πολύς' Γκράχαμ Γκριν. Ένα αξιοζήλευτο καστ με την παρουσία του Τζόσεφ Κότεν, της Αλίντα Βάλι και του Τρέβορ Χάουαρντ. Το φιλμ όμως βαραίνει με την τεράστια σκιά του, ο αντισυμβατικός και μεγαλοπρεπής Όρσον Γουέλς, ερμηνεύοντας έναν ρόλο που έμελλε να ξεπεράσει τα όρια του κλασσικού.

Γιατί το Τhe Third Man:
Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει καθόλου η ακατάσχετη παραφιλολογία για το αν ο Ορσον Γουέλς σκηνοθέτησε την τάδε σκηνή ή αν αυτός ήταν που πρόσθεσε τον 'ιστορικό' πια μονόλογο περί ελβετικών ρολογιών... Σημασία έχει ότι ο 'Τρίτος Άνθρωπος' αποτελεί ένα από τα καλύτερα φιλμ νουάρ όλων των εποχών, το οποίο ενώ σέβεται όλα τα γνωστά κλισέ του είδους (ο μοναχικός ήρωας, η μοιραία γυναίκα, ο διαχωρισμός του «είναι» με το «φαίνεσθαι» κ.α) ποντάρει πολλά – και κερδίζει περισσότερα- με την απεικόνιση και λειτουργικότητα του 'κακού' Χάρι Λάιμ. Κάνοντας την εμφάνιση του μετά τα 2/3 του φιλμ, ο Χάρι Λάιμ αποτελεί την επιτομή του γοητευτικού κακού, με την περσόνα του να περιβάλλει τα πάντα στο φιλμ, ακόμα και όταν είναι εκτός κάδρου (θυμηθείτε την αντίστοιχη παρουσία-απουσία του Μάρλον Μπράντο στο 'Αποκάλυψη Τώρα' και θα καταλάβετε τι εννοώ). Γύρω από αυτόν, ο Ριντ χτίζει μια ταινία απίστευτης κινηματογραφικής μαγείας με σπιρτόζικες ερμηνείες (προσέξτε τον ατακαδόρο αστυνόμο του Τρέβορ Χάουαρντ), επίδειξη κινηματογραφικής βιρτουοζιτέ (άκρως υποβλητική φωτογραφία, ιδιαίτερες γωνίες λήψης) και μια σκοτεινή ατμόσφαιρα που μετατρέπει –όπως κάθε καλό φιλμ νουάρ- το background (Βιέννη) σε ζωντανό χαρακτήρα του φιλμ.

Αγαπημένα σημεία:
Η ζοφερή και συνάμα απειλητική απεικόνιση της μεταπολεμικής Βιέννης, το αξέχαστο μουσικό θέμα του Άντον Κάρας, το τελικό πλάνο- ζωγραφιά που κλείνει το φιλμ με τον κατάλληλο απαισιόδοξο τόνο. Πάνω από όλα όμως, σημειώνω την αγωνιώδη σεκάνς εμφάνισης του Όρσον Γουέλς και την επακόλουθη συνάντηση του με τον Τζόσεφ Κότεν στο Λούνα Παρκ. Αξέχαστος και κλασσικός ο μονόλογος του Λάιμ-Γουέλς περί Ιταλίας, τέχνης και ελβετικού ρολογιού...

Βρήκα στις σημειώσεις μου:
- Το όνομα του χαρακτήρα του Ορσον Γουέλς αποτελεί αναδιατύπωση του ονόματος του συγγραφέα- σεναριογράφου Γκράχαμ Γκριν: Henry =Harry Graham Greene (Green)= Lime

- Ο Όρσον Γουέλς πρωταγωνίστησε σε μια ραδιοφωνική σειρά με τίτλο The Lives of Harry Lime, βασισμένη στο παρελθόν του χαρακτήρα του φιλμ.

- Ο σκηνοθέτης Κάρολ Ριντ είχε σαν πρώτη επιλογή για τον χαρακτήρα του αμερικανού συγγραφέα τον Τζέιμς Στιούαρτ. Ωστόσο, ο Σέλζνικ επέμενε στον Τζόσεφ Κότεν, τον οποίο και 'έδενε' με πολυετές συμβόλαιο.

- Τα χέρια του Χάρι Λάιμ που εμφανίζονται στο πλάνο της απέλπιδας προσπάθειάς του να βγει από τους υπονόμους στην σεκάνς της τελικής καταδίωξης, ανήκουν στον Κάρολ Ριντ!